Achamaq’i’ Ixoqi’

Nqaya’ kiq’ij chuqa’ rejqalem kisamaj ri achamaq’i’ ixoqi’ rik’in qana’ojilal akuchi’ e junam kikojolem. 

Ronojel ri samaj qanuk’un, yasamajïx rik’in junam kikojolem chuqa’ nuya’ rejqalem ri ruk’u’x ri maya’ b’anob’äl. 

Nqab’än chuqa’ nqachokomij k’ojlib’al kichin ri kojolem richin ri nuk’ulem samaj, ruximik samaj chuqa’ rusamajixik ri nuk’samaj kichin ri tinamït e k’o Iximulew chuqa’ ajk’an chik. 

Yeqato’ ri samaj pa tinamït  chuqa’ chi ke molaj taq ixoqi’ e k’o pa Cadena Volcánica Kaqchikel rik’in rutaluxik chuqa’ rusamajixik rub’eyal kisamaj pa ruwi’ kitz’etik chuqa’ ri samajixik pa ruwi’ kich’ojib’al chupam rub’eyal ri k’aslemanem, ruk’waxik chuqa’ rukolik rutikomal ri ruwach’ulew.

Grupo de mujeres indígenas reunidas en una charla internacional.

Rub’eyal qasamaj ja ri:

Mujer indígena trabajando en el campo con heno, Guatemala.
Ruchuq’a’ ri etamab’äl
Mujeres indígenas mayas con vestimentas tradicionales, Guatemala.
Ruto’onik na’oj
Mujeres indígenas mayas repartiendo alimentos, Guatemala.
Rub’eyal rokisaxik pwäq pa Tinamït toq nkitikirsaj jun kisamaj.

Ruma rub’eyal qasamaj qaq’i’om:

  • Ruto’onik raxanaqil chi ke ri tinamït rik’in ri na’oj chuqa’ k’aslemanen pa Maya’ b’anob’äl
  • Ruwachinem pa tinamït chuqa’ ruk’ayiinem ri aq’om q’ayïs.
  • Ruwachinem chuqa’ ruk’ayinem ri rachäq tiko’n. 
  • Rub’anik chuqa’ ruk’ayinem ri maya’ kem kichin ri jujun taq tinamït. 
  • Ruwachinem chuqa’ ruk’ayinem rukab’ ri ajkab’ chiköp. 
  • Ruchajinem chuqa’ rukotz’ijnem ri e k’o xa xe pa jun peraj ulew chuqa’ ri xa xe a jub’a ok e k’o pa ronojel ruwach’ulew. 
  • Ruwachinem chuqa’ ruk’ayinem rukotz’ijal ri ri kotz’i’j, k’ichelaj chuqa’ ri che’ nkiya’ ruwäch che’. 
  • Ruwachinem ri kija’tz ri kotz’ijal e k’o ojer kan chuqa’ ruk’ayinem ri rujotay che’ kotz’i’j.
Retrato de mujeres indígena mayas con vestimentas tradicionales, Guatemala.

Ri qarayib’äl ja ri nikotz’ijan ta pe ri na’oj chuqa’ ri etamab’äl e k’o pa tinamït chuqa’ richin nqakanoj rub’eyal kito’ij pa ruwi’ rusamajixik pwäq  richin ta ke ri’ ri winaqi’ nkil ta jun utziläj k’aslemal.